Freelancer đang trở thành một xu hướng làm việc thịnh hành trên toàn cầu, thu hút hàng triệu người tham gia. Tại Mỹ, thống kê cho thấy đã có tới 40 triệu người từ bỏ công việc truyền thống để theo đuổi sự nghiệp tự do này. Vậy Freelancer là gì? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về nghề Freelancer, những ưu nhược điểm, các công việc Freelancer phổ biến, cách thức tìm kiếm việc làm, và bí quyết để thành công trong lĩnh vực này.
Freelancer là gì?
Freelancer là những người làm việc tự do, họ được trả tiền để thực hiện các công việc theo yêu cầu của khách hàng mà không bị ràng buộc về thời gian hay địa điểm làm việc. Đúng như tên gọi “Free”, họ có thể làm việc cho nhiều khách hàng (cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức) cùng lúc, miễn là đảm bảo hoàn thành công việc đúng tiến độ đã thỏa thuận.
Chỉ với một chiếc máy tính, điện thoại kết nối internet và không gian làm việc sáng tạo, bất kỳ ai cũng có thể trở thành Freelancer. Dù không có phúc lợi nhân viên chính thức như các công việc truyền thống, Freelancer lại có lợi thế với cơ hội việc làm đa dạng và chi phí thuê rất phải chăng so với việc thuê một Agency hay xây dựng một phòng ban mới. Họ có thể tham gia đồng thời nhiều dự án khác nhau và cam kết với kết quả hàng đầu.
Công việc của Freelancer là gì?
Thực tế, có rất nhiều công việc có thể được thực hiện dưới hình thức Freelance. Chỉ cần công việc đó không bắt buộc phải đến tận nơi để bàn giao, thảo luận hay thực hiện, đều có thể làm Freelancer.
Hiện tại, rất nhiều ngành nghề đã xuất hiện hình thức làm việc tự do, nổi bật nhất có thể kể đến các nhóm công việc như: viết lách, dịch thuật, thiết kế, lập trình, marketing, web design, sale,… Tùy thuộc vào chuyên môn, mỗi người có thể tìm kiếm một công việc phù hợp để bắt đầu hành trình Freelancer của mình. Dưới đây là một số ví dụ cụ thể:
- Content/Viết lách: Phù hợp cho những người yêu thích viết lách, muốn sáng tạo nội dung trên các nền tảng internet, website, Facebook, mô tả sản phẩm cho cửa hàng trực tuyến,…
- Dịch thuật: Dành cho những người có khả năng dịch thuật các ngôn ngữ, có thể nhận các dự án dịch phụ đề phim, sách báo,…
- Thiết kế/Graphic Design: Yêu cầu sử dụng thành thạo các phần mềm như Canva, Photoshop, AI,… Công việc này mang lại mức thu nhập khá cao.
- Lập trình: Bao gồm lập trình website, thiết kế ứng dụng di động, phát triển phần mềm,… Đòi hỏi thành thạo các ngôn ngữ lập trình như HTML, CSS, Javascript, jQuery, Python,…
Ưu và nhược điểm của hình thức làm việc tự do
Freelancer đang ngày càng trở thành xu hướng được nhiều người trẻ ưu tiên lựa chọn, đặc biệt là thế hệ Gen Z. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà bởi hình thức làm việc này mang lại nhiều ưu điểm hấp dẫn.
Ưu điểm
Có sự linh hoạt cao
Điểm hấp dẫn nhất của công việc Freelancer chính là sự linh hoạt. Freelancer không bị gò bó trong khung giờ hành chính, họ là “Project Manager” của chính mình, có thể tự do lựa chọn thời gian và địa điểm làm việc phù hợp, đảm bảo sự tập trung cao nhất. Họ có thể làm việc tại quán cà phê, ở nhà, thư viện, thậm chí là bãi biển khi đi du lịch.
Chủ động kiểm soát công việc
Freelancer có toàn quyền lựa chọn công việc và dự án phù hợp với chuyên môn và mức thù lao mong muốn. Họ có thể từ chối những công việc không phù hợp và dễ dàng tìm kiếm đối tác mới mà không bị ràng buộc bởi bất kỳ điều gì.
Cơ hội làm việc với khách hàng quốc tế
Freelancer mở ra cơ hội làm việc với khách hàng quốc tế mà không cần phải “xuất ngoại”. Nhờ sự phát triển của internet, việc kết nối toàn cầu trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Freelancer có thể nhanh chóng tìm thấy những nhà tuyển dụng đến từ nhiều quốc gia trên thế giới, từ đó mở rộng cơ hội phát triển sự nghiệp.
Rèn luyện kỹ năng hiệu quả
Freelancer có thể chủ động lựa chọn những công việc giúp rèn luyện kỹ năng mong muốn, từ đó trau dồi và nâng cao kỹ năng một cách chủ động. Đây là điều khó có thể thực hiện trong môi trường làm việc công sở với hệ thống quản lý chặt chẽ.
Tiếp cận nhiều môi trường để cải thiện kỹ năng
Trở thành Freelancer mang đến cơ hội tiếp xúc với đa dạng công việc và yêu cầu khác nhau từ các công ty. Môi trường làm việc năng động này không chỉ mang đến thử thách mới mà còn giúp phát triển kỹ năng mềm và rút ra bài học quý giá từ trải nghiệm thực tế.
Mở rộng các mối quan hệ
Làm Freelancer, bạn sẽ có cơ hội gặp gỡ và làm việc với nhiều người, từ đó xây dựng mối quan hệ lâu dài và học hỏi từ các chuyên gia khác. Những mối quan hệ này không chỉ có giá trị trong công việc hiện tại mà còn mở ra cánh cửa cho cơ hội và dự án mới trong tương lai, giúp phát triển kỹ năng và mở rộng tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực chuyên môn.
Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm, công việc Freelancer cũng tồn tại những nhược điểm nhất định:
Tính cạnh tranh cao
Freelancer đang là xu hướng của người lao động, đồng nghĩa với việc phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt. Để giành được dự án, Freelancer phải chủ động nghiên cứu công việc, đưa ra mức giá phù hợp để chiếm được hợp đồng cũng như lòng tin của khách hàng.
Yêu cầu tính kỷ luật và tự giác cao
Làm việc tự do đồng nghĩa với việc không có ai quản lý hay thúc ép. Freelancer có thể làm việc bất kỳ lúc nào, nhưng cũng có thể dễ dàng sa đà vào việc ngủ nướng hay trì hoãn công việc. Nếu không có tính tự giác, thu nhập sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, và việc phát triển sự nghiệp gần như là không thể.
Không được bảo vệ bởi doanh nghiệp
Khi làm việc với doanh nghiệp, tỷ lệ bị lừa đảo hay “bùng lương” là rất thấp. Tuy nhiên, điều này lại khá thường gặp khi làm Freelancer. Khi đối tác không thanh toán, Freelancer sẽ mất rất nhiều thời gian để tranh cãi, mà tỷ lệ lấy lại được tiền cũng không cao. Do đó, Freelancer cần đủ cứng rắn để bảo vệ quyền lợi của mình.
Không có đơn vị trung gian
Thông thường, người lao động và đơn vị cung cấp việc làm sẽ làm việc với nhau thông qua trung gian kết nối (doanh nghiệp đại diện, cá nhân/doanh nghiệp môi giới việc làm). Đơn vị trung gian sẽ đóng vai trò thương thảo, thỏa thuận, giải quyết khúc mắc. Khi trở thành Freelancer, bạn sẽ phải tự giải quyết những vấn đề này mà không có sự hỗ trợ của bên thứ ba.
Thu nhập hấp dẫn nhưng không ổn định
Freelancer hứa hẹn mức thu nhập hấp dẫn hơn so với nhân viên chính thức cùng vị trí do tính cấp bách của dự án. Tuy nhiên, thu nhập này không ổn định, chỉ được nhận khi dự án hoàn thành. Thay vì nhận lương cố định hàng tháng, Freelancer phải liên tục tìm kiếm cơ hội mới để đảm bảo nguồn thu. Sự gắn kết với công việc và khả năng thích ứng nhanh chóng là yếu tố quyết định đến thành công và ổn định tài chính trong sự nghiệp Freelancer.
Nguy cơ gặp phải lừa đảo
Công việc của Freelancer thường diễn ra trực tuyến, không yêu cầu gặp mặt trực tiếp. Thậm chí, một số dự án ngắn hạn không đòi hỏi hợp đồng bằng văn bản, mà chỉ dựa trên thỏa thuận miệng. Điều này tiềm ẩn nguy cơ lừa đảo, đặc biệt là với những Freelancer mới vào nghề.
23 nghề Freelancer phổ biến và mang lại thu nhập cao nhất
Hiện nay, có rất nhiều lựa chọn công việc khi trở thành Freelancer. Dưới đây là 23 nghề nghiệp phổ biến, có nhiều cơ hội việc làm và mang lại thu nhập cao:
Freelancer Content
Freelancer Content, hay Content Writer, là công việc dành cho những người có khả năng viết lách, sáng tạo và diễn đạt ý tưởng qua văn bản. Công việc này thường liên quan đến việc viết bài xã luận, quảng cáo trên website, mạng xã hội, và blog trực tuyến trên các nền tảng thương mại điện tử.
Nghề viết bài – Blogger Freelancer
Viết lách là một trong những lựa chọn hàng đầu để trở thành Freelancer. Bạn có thể viết blog cho các kênh truyền thông, hành nghề Copywriting, giới thiệu sản phẩm, làm phỏng vấn,… Mỗi hình thức sẽ có ưu nhược điểm riêng và đòi hỏi kỹ năng riêng. Tuy nhiên, cơ hội nghề nghiệp Freelancer đối với người viết lách là rất cao. Để bắt đầu, tốt nhất là nên xây dựng một blog riêng để thể hiện trình độ và kinh nghiệm viết lách, từ đó thuyết phục khách hàng giao các dự án quan trọng.
Tiếp thị, PR – Marketing Freelancer
Đây là một lựa chọn khó khăn vì không dễ để trở thành một PR giỏi khi làm việc online. Nhiều Freelancer bị choáng ngợp trong giai đoạn đầu khi khó kết nối với đối tác, đồng nghiệp. Tuy nhiên, chỉ cần chọn được chức danh phù hợp và dành thời gian làm quen là có thể vượt qua.
Chỉnh sửa nội dung – biên soạn lỗi
Rất nhiều bản thảo sách, đồ án tốt nghiệp, văn bản quan trọng cần được trau chuốt về câu từ. Công việc của người chỉnh sửa nội dung là kiểm tra, chỉnh sửa câu từ sao cho trôi chảy, rõ ràng, đảm bảo cấu trúc câu tốt nhất. Một biên tập viên giỏi sẽ đảm bảo tính dễ đọc của bản thảo, soát lỗi chính tả, ngữ pháp và chỉnh sửa nhưng vẫn giữ nguyên ý của người viết.
Dịch thuật Freelancer
Công việc dịch thuật phục vụ cho nhiều ngành nghề như luật, y tế, kế toán, kỹ thuật, nghiên cứu thị trường, giải trí, xuất bản,… Để làm công việc này, bạn cần có kỹ năng ngoại ngữ tốt và nắm được những điểm cơ bản của chuyên ngành mình tham gia. Dịch giả Freelancer thành công thường là những người có kỹ năng ngôn ngữ và ngữ pháp tuyệt vời, tạo ra những bản dịch chất lượng.
Freelancer thiết kế/code website
Nếu bạn biết về code, có trình độ về làm website thì con đường Freelancer sẽ rộng mở vì nhu cầu tuyển dụng của ngành này rất cao, mức thu nhập cũng rất hấp dẫn. Đặc biệt, nhân viên thiết kế website có thể làm việc với khách hàng quốc tế mà không cần quá giỏi ngôn ngữ.
Làm trợ lý ảo
Nếu bạn đang tìm một công việc để bắt đầu làm Freelancer, hãy thử làm trợ lý ảo. Đây là công việc cung cấp hỗ trợ hành chính qua điện thoại, internet hay mạng xã hội. Nhu cầu tuyển dụng trợ lý ảo của các doanh nghiệp đang rất cao, bạn có thể ứng tuyển để trở thành nhân viên hỗ trợ ảo cho khách hàng.
Nhập dữ liệu – Data entry Freelancer
Nếu bạn có khả năng đánh máy với tốc độ hơn 60 từ/phút, bạn có thể làm công việc nhập dữ liệu để kiếm tiền online. Công việc này không đòi hỏi nhiều kỹ năng, kiến thức hay hoạt động trí não, chỉ cần đánh máy lại dữ liệu có sẵn. Bạn có thể làm việc từ nhiều vị trí khác nhau với thời gian linh động, nhưng mức thu nhập không cao.
Dạy kèm online
Đây là công việc dành cho người có trình độ sư phạm. Freelancer sẽ giảng dạy nhiều bộ môn khác nhau cho học sinh thông qua hình thức online. Tuy linh động và có thu nhập tốt nhưng công việc này thường đòi hỏi bằng cấp, trình độ nhất định và kiểm tra thông tin ứng viên rất cẩn thận.
Làm SEO Website
Công việc SEO tập trung vào quá trình tối ưu website để thân thiện hơn với các công cụ tìm kiếm, từ đó có thứ hạng cao hơn. Đây là điều cần thiết để doanh nghiệp cạnh tranh và có thêm khách hàng trong cuộc chiến kinh doanh online.
Trong đó, một yếu tố quan trọng trong SEO website là sử dụng SEO Hosting. Đây là loại hosting dành riêng cho SEOer, cho phép tạo nhiều web khác địa chỉ IP trên cùng một tài khoản quản trị, giúp xây dựng hệ thống backlink tự nhiên hơn mà không lo lắng về footprint dẫn tới Google Penguin, hỗ trợ quá trình SEO hiệu quả và bền vững.
Trở thành kế toán Freelancer
Nếu bạn có nghiệp vụ kế toán, bạn có thể trở thành kế toán Freelancer. Nhu cầu tuyển dụng kế toán tự do của các doanh nghiệp rất lớn, bạn có thể làm việc cho nhiều doanh nghiệp cùng lúc để có thu nhập mong muốn. Tuy nhiên, công việc này có rất nhiều áp lực.
Youtuber
Kiếm thu nhập từ việc làm Youtuber có thể là thử thách, đặc biệt khi làm Freelancer. Tuy nhiên, bạn có thể linh hoạt chia sẻ nội dung chất lượng và tận dụng xu hướng hiện tại trên kênh Youtube, thu hút sự quan tâm và theo dõi, tạo cơ hội kiếm tiền và mở rộng khả năng làm Freelancer trong lĩnh vực truyền thông.
Designer – Freelancer thiết kế đồ họa
Thiết kế đồ họa là công việc hấp dẫn và thu hút nhiều Freelancer. Với kỹ năng thiết kế độc đáo, bạn sẽ có nhiều cơ hội thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp. Lợi thế của công việc là thời gian tự do và khả năng kiếm lợi nhuận cao từ việc nhận lương theo sản phẩm. Nếu đam mê thiết kế và có khả năng nắm bắt xu hướng, công việc Freelance Graphic Designer sẽ mang lại vô vàn cơ hội và lợi ích.
Freelancer Makeup Artist
Freelance Makeup Artist là công việc hấp dẫn và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về trang điểm và làm đẹp. Để thành công, bạn cần có kỹ thuật trang điểm tốt và đam mê với nghệ thuật làm đẹp. Bạn sẽ tận hưởng sự tự do về thời gian và có cơ hội làm việc với nhiều khách hàng khác nhau, mang đến sự hài lòng cho họ thông qua khả năng tạo ra vẻ đẹp đáng ngưỡng mộ.
TikTok Content Creator
Là một TikTok Content Creator tự do, bạn có thể tận dụng nhu cầu quảng bá thương hiệu, tuyển dụng, hoặc tiếp thị sản phẩm/dịch vụ của các doanh nghiệp trên nền tảng này. Thu nhập của bạn có thể dao động từ 70.000 -80.000 VND cho mỗi video, tùy thuộc vào sự sáng tạo và khả năng thu hút người xem của bạn. Hơn nữa, nếu TikTok kênh của bạn trở nên phổ biến, bạn có thể hợp tác với các thương hiệu lớn để gia tăng nguồn thu nhập thông qua tài trợ và quảng cáo.
Viết Blog Freelancer
Viết blog cá nhân hoặc viết bài cho các trang web khác là một công việc freelancer thú vị và linh hoạt. Nếu bạn yêu thích việc chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm hoặc sở thích của mình qua chữ viết, bạn có thể kiếm tiền thông qua việc làm này. Bạn có thể nhận các dự án viết nội dung, quảng bá sản phẩm hoặc tạo ra thu nhập thụ động từ quảng cáo trên blog của mình.
Freelancer thiết kế website
Freelancer thiết kế website chuyên thiết kế giao diện, bố cục, hình ảnh cho các website thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như: bán hàng, giáo dục, bất động sản, du lịch,…
Freelancer voice talent
Người làm nghề tự do trong lĩnh vực giọng nói sẽ cung cấp dịch vụ thu âm giọng nói cho nhiều vai trò khác nhau như quảng cáo, sản xuất phim ảnh, sách nói và thậm chí là tổng đài điện thoại. Họ mang đến sự chuyên nghiệp và đa dạng trong âm thanh, đáp ứng các nhu cầu khác nhau của khách hàng.
Freelancer tuyển dụng
Người làm freelancer được thuê để hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc tìm kiếm và chọn lọc những ứng viên phù hợp cho các vị trí đang cần tuyển dụng. Công việc này không chỉ đơn thuần là tìm ra những người có kỹ năng mà còn giúp các công ty xác định những cá nhân tiềm năng có thể đóng góp hiệu quả vào sự phát triển của tổ chức.
Freelancer reviewer
Freelancer reviewer thực hiện việc trải nghiệm và đưa ra những nhận định, đánh giá về các sản phẩm, dịch vụ, địa điểm cũng như nhiều lĩnh vực khác trên các nền tảng trực tuyến. Họ không chỉ cung cấp ý kiến cá nhân mà còn hỗ trợ người tiêu dùng trong việc lựa chọn, quyết định và hiểu rõ hơn về những gì họ đang quan tâm.
Youtuber affiliate marketing
Youtuber affiliate marketing kết hợp sáng tạo nội dung video với tiếp thị liên kết để kiếm tiền hoa hồng từ việc giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của các nhãn hàng.
Dropshipping Tiki, Shopee, Lazada
Dropshipping là hình thức kinh doanh online mà freelancer không cần lưu trữ hàng hóa, chỉ cần tập trung vào marketing, bán hàng và chăm sóc khách hàng.
Freelancer Accountant/Financial Consultant
Chuyên viên Kế toán/Tư vấn Tài chính tự do mang đến các dịch vụ tư vấn về tài chính, kế toán và đầu tư cho cả cá nhân lẫn doanh nghiệp. Với kinh nghiệm chuyên sâu, họ sẵn sàng hỗ trợ khách hàng trong việc quản lý tài chính một cách hiệu quả nhất.
Chuẩn bị gì để bắt đầu hành trình Freelancer?
Để bắt đầu công việc freelancer, bạn cần chuẩn bị những yếu tố sau:
- Công cụ, thiết bị: Máy tính, điện thoại kết nối internet, phần mềm chuyên dụng (tùy thuộc vào lĩnh vực).
- Kỹ năng chuyên môn: Trau dồi kỹ năng cần thiết cho công việc như viết lách, thiết kế, lập trình, marketing,…
- Kiến thức chuyên ngành: Nâng cao kiến thức chuyên môn về lĩnh vực bạn theo đuổi.
- Thái độ làm việc: Rèn luyện tính kỷ luật, tự giác, trách nhiệm, kiên trì.
Kỹ năng “vàng” cho Freelancer thành công
- Thành thạo kỹ năng chuyên môn: Đây là yếu tố tiên quyết, đặc biệt quan trọng trong các lĩnh vực đòi hỏi chuyên môn cao như thiết kế website, SEO.
- Quản lý thời gian hiệu quả: Biết cách sắp xếp, phân bổ thời gian hợp lý để hoàn thành nhiều dự án cùng lúc.
- Kỹ năng giao tiếp bài bản: Giao tiếp rõ ràng, chuyên nghiệp với khách hàng, đối tác.
- Khả năng đàm phán khéo léo: Đàm phán để có được mức thù lao xứng đáng, bảo vệ quyền lợi bản thân.
- Tính linh hoạt: Thích ứng nhanh với thay đổi, linh hoạt trong cách giải quyết vấn đề.
- Tính tự giác, chủ động: Tự giác làm việc, chủ động tìm kiếm cơ hội, không chờ đợi sự thúc giục.
- Có trách nhiệm với công việc: Hoàn thành công việc đúng thời hạn, đảm bảo chất lượng, giữ uy tín với khách hàng.
Các website uy tín tìm việc Freelancer
Sự phát triển của freelancer kéo theo sự ra đời của hàng loạt website kết nối freelancer với nhà tuyển dụng. Dưới đây là một số website uy tín:
Upwork
Upwork là nền tảng freelancer lớn nhất thế giới với hơn 10 triệu freelancer và 5 triệu nhà tuyển dụng. Website cung cấp đa dạng các công việc thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.
Fiverr
Fiverr là nơi freelancer đăng tải dịch vụ và báo giá, khách hàng sẽ chủ động tìm kiếm và liên hệ nếu thấy phù hợp.
Freelancer
Freelancer.com có giao diện thân thiện, dễ sử dụng, cho phép freelancer liệt kê đến 20 kỹ năng và chủ động gợi ý công việc phù hợp.
People Per Hour
People Per Hour là nơi nhà tuyển dụng đăng tải thông tin dự án và ngân sách, freelancer sẽ chủ động ứng tuyển.
Toptal
Toptal là mạng lưới kết nối các freelancer có trình độ cao trong lĩnh vực phát triển phần mềm, thiết kế, tài chính, quản lý dự án,… Quy trình tuyển chọn trên Toptal rất khắt khe, chỉ 3% ứng viên được chấp nhận.
Những câu hỏi thường gặp về Freelancer
Sinh viên có thể làm freelancer không?
Hoàn toàn có thể. Freelancer là cơ hội tốt để sinh viên tích lũy kinh nghiệm, kiếm thêm thu nhập và chuẩn bị cho sự nghiệp sau này.
Freelancer nhận tiền như thế nào?
Freelancer có thể nhận tiền qua thẻ tín dụng, PayPal hoặc các hệ thống thanh toán trực tuyến khác.
Freelancer có cần đóng thuế thu nhập cá nhân không?
Có. Theo quy định, freelancer phải trích 10% thu nhập để đóng thuế thu nhập cá nhân.
Freelance Model là gì?
Freelance Model là người mẫu tự do, không trực thuộc bất kỳ công ty quản lý nào. Họ tự chủ động tìm kiếm công việc và quản lý sự nghiệp của mình.
Tóm lại
Freelancer là một xu hướng nghề nghiệp đầy tiềm năng trong thời đại số, mang lại sự tự do, linh hoạt và cơ hội phát triển cho người lao động. Tuy nhiên, để thành công trong lĩnh vực này, bạn cần trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng, và tinh thần làm việc chuyên nghiệp, trách nhiệm. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để bắt đầu hành trình freelancer của mình.
