ChatGPT, với hơn 10 triệu người dùng chỉ sau 40 ngày ra mắt, đã tạo nên cơn sốt toàn cầu và được xem là đối thủ cạnh tranh tiềm năng của “ông lớn” Google Search. Nhưng sự khác biệt giữa hai công cụ này thực sự nằm ở đâu? Bài viết sau đây sẽ phân tích chi tiết những điểm khác biệt cốt lõi giữa ChatGPT và Google Search.
Cách thức tìm kiếm và cung cấp thông tin của ChatGPT và Google Search
Google Search hoạt động dựa trên cơ sở dữ liệu khổng lồ từ toàn bộ internet. Nó thu thập, lập chỉ mục và phân tích hàng tỷ trang web, hình ảnh, video để cung cấp kết quả tìm kiếm liên quan đến truy vấn của người dùng. Ngược lại, ChatGPT, một mô hình ngôn ngữ lớn do OpenAI phát triển, trả lời câu hỏi dựa trên tập dữ liệu khổng lồ mà nó được huấn luyện. Theo thống kê gần đây, ChatGPT sở hữu 570GB thông tin từ nhiều nguồn khác nhau như internet, sách báo, với tổng lượng từ lên tới 3000 tỷ từ. Dù cả hai đều cung cấp thông tin, nhưng nguồn và phương thức tiếp cận thông tin lại hoàn toàn khác nhau.
Sự khác biệt trong cách thức phản hồi của ChatGPT và Google Search
Google Search luôn ưu tiên việc trình bày kết quả tìm kiếm dựa trên độ liên quan và mức độ phổ biến của thông tin. Những trang web nào có thứ hạng cao, có uy tín lớn và phù hợp một cách trực tiếp với từ khóa mà người dùng đang tìm kiếm sẽ được hiển thị ở vị trí trước tiên. Ngược lại, ChatGPT lại hoạt động bằng cách tiếp nhận và tổng hợp thông tin từ kho dữ liệu huấn luyện của nó để tạo ra các phản hồi. Phản hồi mà ChatGPT cung cấp không chỉ đơn thuần là danh sách liên kết, mà thực sự mang tính chất tổng hợp và diễn giải sâu sắc hơn. Chính bởi sự khác biệt này mà trải nghiệm của người dùng khi tương tác với hai nền tảng này trở nên khác biệt rõ rệt.
Các giới hạn và khả năng của nguồn thông tin trong ChatGPT và tìm kiếm trên Google
Google Search tự hào sở hữu một kho dữ liệu khổng lồ, với chỉ mục đa dạng bao gồm hình ảnh, video và hàng tỷ trang web toàn cầu. Đây chính là lợi thế nổi bật giúp Google hơn hẳn ChatGPT. Ngược lại, ChatGPT bị ràng buộc bởi tập dữ liệu mà nó đã được huấn luyện, có nghĩa là thông tin mà nó cung cấp hoàn toàn dựa vào dữ liệu đã được đưa vào hệ thống. Điều này tác động trực tiếp đến mức độ cập nhật cũng như phạm vi thông tin mà ChatGPT có thể truy xuất.
Khả năng cập nhật thông tin: Thời gian thực và dữ liệu tĩnh
Google Search luôn cập nhật thông tin một cách liên tục và theo thời gian thực, phản ánh những biến động không ngừng diễn ra trên mạng internet. Ngược lại, mặc dù ChatGPT cũng cung cấp trả lời ở dạng thời gian thực, nhưng khả năng của nó trong việc cập nhật dữ liệu lại dựa vào lịch trình mà tập dữ liệu huấn luyện được làm mới. Do đó, thông tin mà ChatGPT có thể đưa ra không phải lúc nào cũng là mới nhất, đặc biệt là khi nói đến những sự kiện gần đây. Chẳng hạn, khi ChatGPT lần đầu tiên ra mắt, nó chỉ có khả năng cung cấp thông tin cho đến năm 2021. Tuy nhiên, hiện tại, với sự cải tiến trong nguồn dữ liệu, tôi được huấn luyện trên dữ liệu tính đến tháng 10 năm 2023.
Sự khác biệt trong khả năng xử lý câu hỏi mẹo của ChatGPT và Google search
Khi chúng ta phải đối diện với những câu hỏi nhằm kiểm tra trí tuệ, rõ ràng là Google Search đã thể hiện sự vượt trội một cách rõ ràng. Việc cung cấp danh sách các liên kết giúp người dùng có thể tự mình tìm kiếm câu trả lời một cách hiệu quả. Ngược lại, ChatGPT, do những hạn chế trong khả năng nắm bắt ngữ cảnh cũng như ý nghĩa sâu sắc của các câu hỏi, đôi khi có thể đưa ra thông tin không hoàn toàn chính xác.
ChatGPT có thể thay thế Google Search?
Hiện tại, câu trả lời là “không”. Những điểm khác biệt trên cho thấy ChatGPT chưa đủ khả năng thay thế Google Search. Dữ liệu cập nhật hạn chế, việc thiếu nguồn trích dẫn cụ thể và giai đoạn Beta đang được triển khai (và chưa có hỗ trợ chính thức tại Việt Nam) đều là những hạn chế lớn. Tuy nhiên, tiềm năng phát triển của ChatGPT là không thể phủ nhận. Sự xuất hiện của ChatGPT đã khiến Google phải “báo động đỏ” và nhanh chóng tung ra chatbot AI “Bard” để đối đầu.
Câu hỏi thường gặp
ChatGPT là gì?
ChatGPT (Chat Generative Pre-training Transformer) là mô hình ngôn ngữ AI do OpenAI phát triển, có khả năng trò chuyện tự nhiên với người dùng.
Sự khác nhau giữa ChatGPT và Google Search:
Có 5 điểm khác biệt chính: cách tìm kiếm và cung cấp thông tin; cách thức phản hồi; nguồn dữ liệu; khả năng cập nhật thông tin; và cách xử lý câu hỏi mẹo.
Kết luận
ChatGPT và Google Search, dù cùng cung cấp thông tin, nhưng lại có những điểm khác biệt đáng kể về nguồn dữ liệu, cách thức hoạt động và khả năng cập nhật. Hiện tại, Google Search vẫn chiếm ưu thế, nhưng sự xuất hiện của ChatGPT đã mở ra một hướng đi mới trong lĩnh vực tìm kiếm thông tin và đặt ra cho cả hai “gã khổng lồ” thử thách cạnh tranh gay gắt trong tương lai.
